In het kader van de afwikkeling van het gerealiseerde resultaat 2023 wordt een aantal bestemmingsvoorstellen ter goedkeuring aan u voorgelegd. Het betreft de volgende voorstellen:
A. Resultaatbestemmingsvoorstellen
Plaatsingskosten Noodlokalen Koning Davidschool en Louise de Coligny (Programma 1) € 130.000
Bij de Voorjaarsbrief 2024-2027 is voor boekjaar 2023 incidenteel € 130.000 beschikbaar gesteld ten behoeve van onderwijshuisvesting, noodlokalen Kazerneterreinen (Koning David en Louise de Coligny). Als gevolg van vertraging in het omgevingsvergunningtraject zijn de noodlokalen nog niet geplaatst in 2023. Het volledige budget voor 2023 is daarmee niet besteed. De vertraging leidt er tevens toe dat de kapitaallasten (€ 44.000) met een jaar opschuiven. Budgettaire effecten van de kapitaallasten worden meegenomen in de Perspectiefnota 2025-2028. Bij positieve besluitvorming door de Omgevingsdienst De Vallei worden de noodlokalen in april 2024 geplaatst. Wij stellen u voor € 130.000 over te hevelen naar 2024 door deze toe te voegen aan de reserve Overlopende verplichtingen.
Exposeum/ARTBASE (Programma 1) € 121.000
Op 3 juni 2021 heeft de raad besloten over 'ARTBASE Ede, culturele invulling Frisokazerne' (zaaknummer 220287). Onderdeel van dit besluit was het ophogen van het structurele budget voor culturele invulling van de Frisokazerne van € 250.000 naar € 500.000. In aanloop naar de opening is er in de Businesscase ARTBASE Ede voor gekozen om de benodigde middelen voor de investering deels te dekken vanuit overschotten van de structureel beschikbare middelen. Voor een overtuigende propositie naar provincie en fondsen is het van groot belang om vanuit gemeente Ede ook een relevante bijdrage in de investeringen te doen. Dit is in de opgestelde businesscase onderkend. Door middel van inzet van de structureel beschikbare middelen voor ARTBASE en een reservering in de reserve Cofinanciering (Programmabegroting 2023-2026) wordt gewerkt om een bijdrage van minimaal € 2,5 miljoen (1/3 van totaalinvestering) mogelijk te maken. In 2023 is sprake van een voordeel op het budget voor het realiseren van ARTBASE Ede. Dit wordt verklaard doordat de kosten in een jaar niet samenlopen met het beschikbare budget. Wij stellen u voor om € 121.000 toe te voegen aan de reserve Kunst en Cultuur - Ontwikkelfonds. Inclusief deze resultaatbestemming is een bedrag van € 921.000 opgebouwd. Daarnaast is in de reserve Cofinanciering Edese opgaven een bedrag van € 1,5 miljoen gereserveerd ten behoeve van ARTBASE (besluit Programmabegroting 2023-2026).
Voorbereidingskosten BWD (Programma 2) € 113.000
Bij de Programmabegroting 2023-2026 is voor boekjaar 2023 incidenteel € 260.000 beschikbaar gesteld ten behoeve van voorbereidingskosten onderzoek nieuwbouw BWD-huis de Kolk, BWD-huis Bennekom en buurthuizen. De budgetten zijn destijds alleen in 2023 begroot terwijl dat over 2023 én 2024 verdeeld had moeten zijn. Wij stellen u voor € 113.000 over te hevelen naar 2024 door deze toe te voegen aan de reserve Overlopende verplichtingen.
Beweging naar de voorkant (Programma 2) € 492.000
Bij de Programmabegroting 2023-2026 is voor 2023 € 2,1 miljoen beschikbaar gesteld ten behoeve van de opgave vitaal & gezond - Beweging naar de voorkant. In 2023 zijn diverse initiatieven binnen de Beweging naar de voorkant niet (tijdig) opgestart door gebrek aan ambtelijke capaciteit om de uitvoerende partijen opdrachten te geven. In 2024 voorkomen we dit door (deels tijdelijke) capaciteit te bekostigen binnen de Beweging naar de voorkant. De investeringen zijn noodzakelijk om bestaande activiteiten voort te zetten, nieuwe activiteiten op te starten en de ingeboekte besparing vanaf 2025 te realiseren. In de Programmabegroting 2024-2027 (pagina 12) is aangekondigd dat voor dit onderwerp een resultaatbestemming zou worden voorgesteld. Wij stellen u voor € 492.000 over te hevelen naar 2024 door deze toe te voegen aan de reserve Overlopende verplichtingen.
Beweging naar de voorkant - Hoogbouw Ede Zuid (Programma 2) € 190.000
Bij de Programmabegroting 2023-2026 is voor 2023 € 2,1 miljoen beschikbaar gesteld ten behoeve van de opgave vitaal & gezond - beweging naar de voorkant. Een gedeelte van de resterende middelen is nodig om in 2024 door te kunnen gaan met het uitvoeren van het Ontwikkelperspectief en Quick Wins - Gebiedsaanpak delen Ede Zuid en Veldhuizen (2021). Het doel blijft onverminderd om in te zetten op de verbetering van de leefbaarheid van de buurt Hoogbouw Ede Zuid, omdat hier de urgentie het grootst is. Voor deze buurt bereiden we een langetermijnstrategie voor samen met kernpartner Woonstede. Een dergelijke aanpak heeft een horizon van minstens 2040 en vraagt om grote sociale en fysieke interventies. Daarnaast zetten we in 2024 ook in op concrete maatregelen in de buurt, die bijdragen aan een verbetering van de bestaanszekerheid en schuldenproblematiek, opgroeien in een kansrijke omgeving, taal en inburgering en sociale verbinding in de buurt. Wij stellen u voor € 190.000 over te hevelen naar 2024 door deze toe te voegen aan de Reserve Overlopende Verplichtingen.
Vorming gemeenschappelijke regeling Knooppunt Jeugdhulp (Programma 3) € 150.000
Bij de Programmabegroting 2023-2026 is voor boekjaar 2023 incidenteel € 150.000 beschikbaar gesteld ten behoeve van de vorming gemeenschappelijke regeling Knooppunt Jeugdhulp. De vorming van de GR is uitgesteld. In 2024 zal de GR worden uitgewerkt en opgericht. De ambitie is om de GR per 01-01-2025 in te voeren. Aan de vorming van de gemeenschappelijke regeling zijn kosten verbonden. Het budget bestaat uit een regionaal deel (€ 90.000) en een lokaal deel (€ 60.000). Voor het regionale budget wordt ook door de overige deelnemende gemeenten bijgedragen. Het lokale deel wordt gebruikt om de interne organisatie op orde te brengen. De kosten kunnen (deels) worden gedekt door de niet bestede middelen 2023 beschikbaar te houden voor 2024. Wij stellen u voor het totale bedrag van € 150.000 over te hevelen naar 2024 door deze toe te voegen aan de reserve Overlopende verplichtingen.
Flankerend beleid energiearmoede (Programma 3) € 232.000
Via de meicirculaire 2023 is voor boekjaar 2023 incidenteel € 232.000 beschikbaar gesteld ten behoeve van flankerend beleid energiearmoede. Om stapeling van sociale en maatschappelijke problemen als gevolg van de hoge inflatie te voorkomen heeft het Rijk deze middelen beschikbaar gesteld ten behoeve van extra inzet op vroegsignalering en een extra beroep op de bijstand. In 2023 is de beschikbare capaciteit bij de uitvoering ingezet op de energietoeslag en het Noodfonds Bestaanszekerheid, dat vergelijkbare doelen diende. Tegen die achtergrond zijn deze incidentele middelen nog niet ingezet. Gezien het Rijk voor 2024 nogmaals € 234.000 aan incidentele middelen beschikbaar heeft gesteld, wordt voorgesteld de resterende middelen 2023 mee te nemen naar 2025. In 2024 wordt ingezet op het bieden van financiële nazorg voor inwoners die uitstromen uit de bijstand of een schulddienstverleningstraject. Dit is in lijn met de raadsmotie 'Nazorg uitstromers uit de bijstand' van 9 november 2023. In het kader van vroegsignalering willen we de middelen 2025 inzetten om uitvoering te geven aan interventies binnen het programma Bestaanszekerheid, waarmee we onder andere financiële hulp en ondersteuning toegankelijker maken voor de inwoner. Wij stellen u voor om € 232.000 over te hevelen naar 2025 door deze toe te voegen aan de reserve Overlopende verplichtingen.
Opvang ontheemden Oekraïne (Programma 3) € 3.350.000
Vanuit de Bekostigingsregeling Opvang Ontheemden Oekraïne heeft gemeente Ede in 2023 een Rijksbijdrage ontvangen voor de gemeentelijke en particuliere opvang van vluchtelingen uit Oekraïne. Voor de gemeentelijke opvang is de vergoeding gebaseerd op een normbedrag per dag per gerealiseerde opvangplek. Vanuit dit normbedrag zijn alle relevante kosten zoals huur, beveiliging, catering en personeel gefinancierd. Voor de particuliere opvang ontvangt de gemeente een vergoeding voor de werkelijke verstrekkingen van het leefgeld en de uitvoeringskosten op basis van een normbedrag per maand. Evenals in 2022 hebben we in 2023 een positief resultaat op de Opvang Ontheemden Oekraïne. Gezien de onzekerheden rondom de financiering vanuit het Rijk (Richtlijn Tijdelijk Bescherming geldt tot maart 2025 en kan maximaal met een jaar worden verlengd tot maart 2026), het realiseren van nieuwe opvangplekken als gevolg van het sluiten van Legerplaats Harskamp (zoals in 2024 de aankopen van het voormalige Pro Persona gebouwen in Lunteren) en overige ontwikkelingen rondom nieuwkomers stellen wij u voor om het positieve resultaat over 2023 te reserveren. Wij stellen u voor om € 3.350.000 toe te voegen aan de reserve Opvang en begeleiding specifieke doelgroepen.
Vitale winkelcentra (Programma 4) € 50.000
Bij de Programmabegroting 2023-2026 is voor de jaren 2023 tot en met 2025 jaarlijks incidenteel € 50.000 beschikbaar gesteld ten behoeve van vitale winkelcentra. Zoals gemeld bij de actualisatie 2023 in de Programmabegroting 2024-2027 heeft in 2023 de focus gelegen op het verbeteren van de omgeving Spindopplein. Vanwege beperkte ambtelijke capaciteit en de focus op Spindopplein is nog niet gestart met de invulling van vitale winkelcentra voor andere gebieden. De looptijd van de uitvoering verschuift daarmee naar de periode 2024 tot en met 2026. Wij stellen u voor € 50.000 over te hevelen naar 2026 door deze toe te voegen aan de reserve Overlopende verplichtingen.
Warmte koude opslag bedrijventerrein A12 (Programma 4) € 76.000
Bij de voorjaarsbrief 2023-2026, onderdeel actualisatie, is voor boekjaar 2023 incidenteel € 88.000 beschikbaar gesteld ten behoeve van Warmte/koudeopslag (WKO) op bedrijventerrein A12 (BTA12). Er is gewerkt aan drie scenario’s met de leverancier van de WKO, echter is er nog geen definitieve keuze gemaakt. De gemeente is als concessiehouder verantwoordelijk dat de huidige overeenkomst nagekomen wordt, waardoor het noodzakelijk is dat het nog niet uitgegeven budget in 2024 beschikbaar blijft. Wij stellen u voor €76.000 over te hevelen naar 2024 door deze toe te voegen aan de reserve Overlopende Verplichtingen.
Ontwikkelen nieuwe werklocaties (Programma 4) € 200.000
Bij de Programmabegroting 2023-2026 is voor boekjaar 2023 incidenteel € 200.000 beschikbaar gesteld ten behoeve van ontwikkelen nieuwe werklocaties. Zoals gemeld bij de Actualisatie 2023 in de Programmabegroting 2024-2027 hebben de onzekerheid vanuit netcongestie en beperkte ambtelijke capaciteit gezorgd voor een vertraagde start van dit project. Eind 2023 is gestart met het onderzoek naar de toekomstige werklocaties waardoor werkzaamheden en kosten doorschuiven naar 2024. Wij stellen u voor €200.000 over te hevelen naar 2024 door deze toe te voegen aan de Reserve Overlopende verplichtingen.
Mobiliteitsonderzoeken (Programma 4) € 145.000
Bij de Programmabegroting 2023-2026 is voor 2023 incidenteel € 400.000 beschikbaar gesteld ten behoeve van Fietsplan 2.0, Fietsverbinding Ede-Lunteren en Herinrichting 50 km/u wegen terugbrengen naar 30 km/u. Voordat de studies konden starten was het noodzakelijk het verkeersmodel te updaten. De studies en vervolgacties lopen daardoor in 2024 door. Deze studies zijn nodig om beslissingen te kunnen nemen over grote investeringen en dient als input voor de ontwikkel- en investeringsstrategie. Wij stellen u voor € 145.000 over te hevelen naar 2024 door deze toe te voegen aan de Reserve Overlopende verplichtingen.
Klimaatadaptatie Stadspark (Programma 5) € 140.000
Bij de Programmabegroting 2021-2024 is voor boekjaar 2023 incidenteel € 345.000 beschikbaar gesteld ten behoeve van Klimaatadaptatie. Aangezien klimaat adaptieve maatregelen gekoppeld worden aan grotere investeringsprojecten in de openbare ruimte, die niet alle gerealiseerd zijn in 2023, zijn niet alle middelen besteed. In 2024 is het resterende budget van € 140.000 nodig om de beoogde klimaat adaptieve maatregelen in het Stadspark in Ede te kunnen uitvoeren. Wij stellen u voor € 140.000 over te hevelen naar 2024 door deze toe te voegen aan de reserve Overlopende verplichtingen.
Uitvoering omgevingsvisie (Programma 5) € 370.000
Bij de Programmabegroting 2023-2026 is voor 2023 € 400.000 beschikbaar gesteld ten behoeve van gebiedsgerichte programma's als onderdeel van de uitvoering Omgevingsvisie. Deze middelen zijn voor Ederveen/de Klomp (€ 275.000) en Harskamp (€ 95.000) in 2023 (deels) niet besteed. Reden daarvoor is dat we in het kader van de uitvoering van de Omgevingsvisie in eerste instantie aandacht moeten besteden aan de dragende systemen en inventariseren waar inzet het hardst nodig is. Dit is inmiddels in gang gezet en leidt tot een programmering in de Ontwikkel- en Investeringsstrategie die medio zomer 2024 wordt voorgelegd. De niet bestede middelen zijn in 2024 nodig om uitvoering te kunnen geven aan de Omgevingsvisie. Wij stellen u voor om € 370.000 over te hevelen naar 2024 door deze toe te voegen aan de reserve Overlopende verplichtingen.
Gebiedsproces Otterlo (Programma 5) € 125.000
Bij de Programmabegroting 2023-2026 is voor zowel 2023 als 2024 incidenteel € 250.000 beschikbaar gesteld ten behoeve van Gebiedsproces Otterlo. De middelen 2023 waren bedoeld voor ambtelijke begeleiding, onderzoekskosten, communicatiemiddelen en quick wins. Als gevolg van het feit dat het traject rondom het opstellen van het Gebiedsprogramma langer in beslag heeft genomen dan vooraf gedacht, lopen voor 2023 geplande activiteiten door naar 2024. Er heeft een extra omgevingsdialoog plaatsgevonden in 2023 en daarna is de visietekst gereviseerd, omdat deze nog niet volledig gedragen was. Daardoor konden onderzoeken en quickwins die afhankelijk zijn van het eindproduct (Gebiedsprogramma) niet eerder worden opgestart. Activiteiten die doorlopen naar 2024 betreffen onder andere onderzoekskosten voor de N310 (belangrijk knelpunt in Otterlo). Het ligt in de bedoeling het traject eind 2024/begin 2025 af te ronden. Het niet meenemen van het budget naar 2024 zou betekenen dat voortgang stokt en impactvolle quickwins moeilijk, dan wel niet, bekostigd kunnen worden. Wij stellen u voor € 125.000 over te hevelen naar 2024 door deze toe te voegen aan de reserve overlopende verplichtingen.
Gebiedsontwikkeling WFC (Programma 5) € 110.000
Bij de Perspectiefnota 2020-2023 is voor boekjaar 2023 incidenteel € 400.000 beschikbaar gesteld ten behoeve van de gebiedsontwikkeling WFC. Als gevolg van netcongestie en ontwikkelingen rondom de Food Experience zijn niet alle middelen in 2023 besteed. Het resterende budget van 2023 voor WFC is in 2024 nodig voor afhandeling van het project Food Experience en invulling van het Food Innovation District. Deze lopen door in 2024 en vragen beiden om gemeentelijke inzet en externe expertise waar niet langer middelen voor beschikbaar zijn. Wij stellen u voor € 110.000 over te hevelen naar 2024 door deze toe te voegen aan de reserve Overlopende Verplichtingen.
Otterlo Onderlangs (Programma 5) € 120.000
In de begroting 2023 is incidenteel geld beschikbaar gesteld voor het project Onderlangs (betreft de herinrichting van de voormalige sportvelden van SV Otterlo naar een nieuw natuurgebied). Voor de uitvoering waren we afhankelijk van een Wnb-vergunning (Wet natuurbescherming) én de vaststelling van het bestemmingsplan. Deze is halverwege 2023 onherroepelijk geworden. In het vierde kwartaal 2023 is de sloop van de oude sportkantine, de basketbalveld en de sportvelden afgerond. Werkzaamheden voor de realisatie van het inrichtingsplan, communicatie met de omgeving en de belangenvereniging Natuurlijk Otterlo lopen door naar 2024. Van het budget is € 120.000 nog niet besteed. Wij stellen u voor € 120.000 over te hevelen naar 2024 door deze toe te voegen aan de reserve Overlopende verplichtingen
Projectleider ondermijning (Programma 6) € 80.000
Bij de begroting van 2023-2026 is voor zowel 2023 als 2024 incidenteel € 104.000 beschikbaar gesteld voor een projectleider voor de aanpak van ondermijning. Als gevolg van een lastige arbeidsmarkt is pas in september een geschikte kandidaat aangetrokken voor de duur van twee jaar. Om het plan van aanpak ondermijning, mede op basis van de weerbaarheidsscan en de analyse van lokale zaken, te herijken en de aanpak goed te borgen in de organisatie is inzet van de projectleider voor de duur van twee jaar gewenst. Voorgesteld wordt de in 2023 niet bestede middelen beschikbaar te houden voor 2025 zodat de projectleider de geplande twee jaar kan afmaken. Wij stellen u voor om € 80.000 over te hevelen naar 2025 door deze toe te voegen aan de reserve Overlopende verplichtingen.
Inwonersinitiatief Wekerom (Programma 7) € 95.000
Bij de Programmabegroting 2023-2026 is voor boekjaar 2023 incidenteel € 100.000 beschikbaar gesteld ten behoeve van Inwonersinitiatief Wekerom. Zoals gemeld bij de Actualisatie 2023 in de Programmabegroting 2024-2027 heeft de uitvoering vertraging opgelopen omdat het inwonersinitiatief in samenhang met randvoorwaardelijke (ontwikkel)kaders voor het gehele gebied wordt opgepakt. In het najaar is gestart met het gebiedsprogramma Wekerom/Harskamp, waar dit onderdeel van uitmaakt. De kosten lopen door in 2024. Wij stellen u voor € 95.000 over te hevelen naar 2024 door deze toe te voegen aan de reserve Overlopende verplichtingen.
Wet open overheid (Programma 8) € 80.000
Bij de Programmabegroting 2023-2026 is voor 2023 incidenteel € 153.000 beschikbaar gesteld ten behoeve van de Wet open overheid. Als gevolg van een, in juni 2023 aangekondigde, gewijzigde opzet van het Rijk is nog niet volledig uitvoering gegeven aan de geplande activiteiten. Om de activiteit in gewijzigde vorm in 2024 alsnog uit te voeren vragen wij om het resterende budget ad € 80.000 over te hevelen naar 2024. In 2024 werken wij aan het daadwerkelijk realiseren van een publicatievoorziening passend binnen de gemeentelijke architectuur, die voldoet aan de wettelijke publicatieplicht. Wij stellen u voor om € 80.000 over te hevelen naar 2024 door deze toe te voegen aan de reserve Overlopende verplichtingen.
Omgevingswet - Omgevingsvisie (Programma 8/5) € 170.000
Via de decembercirculaire 2023 is voor boekjaar 2023 incidenteel € 716.500 beschikbaar gesteld ten behoeve van invoeringskosten Omgevingswet. De middelen zijn bedoeld om ervoor te zorgen dat we aangesloten, geoefend en ingeregeld zijn en voldoen aan de in de Omgevingswet gestelde eisen. In de Programmabegroting 2024-2027 hebben we reeds eigen middelen vrijgemaakt voor de Omgevingswet, onderdeel omgevingsplan. Hiervan staat € 225.000 begroot in 2024. Voor 2024 is een actuele capaciteitsraming opgesteld, daarin is de verwachting dat de kosten voor 2024 € 170.000 hoger zullen uitvallen (extra uren voor onder andere systeem implementatie en hoger uurtarief). Voorgesteld wordt deze kosten te dekken vanuit de in de decembercirculiare beschikbaar gestelde middelen. Wij stellen u voor om € 170.000 over te hevelen naar 2024, door deze toe te voegen aan de reserve Overlopende verplichtingen.
Opgave Landelijk gebied (Programma 8/5) € 80.000
Via de decembercirculaire 2023 is voor boekjaar 2023 incidenteel € 80.000 beschikbaar gesteld ten behoeve van uitvoeringskosten gebiedsgerichte aanpak. De uitwerking van het Nationaal Programma Landelijk Gebied en de totstandkoming van de provinciale gebiedsprogramma’s vraagt extra inzet van eigen personeel. Doordat lange tijd onzeker was of er vanuit het Rijk een bijdrage zou komen, zijn een aantal gebiedsprocessen uitgesteld naar 2024, waaronder Ede, Barneveld en Binnenveld. Met de middelen die in de decembercirculaire zijn binnengekomen kan de inzet voor deze gebiedsprocessen worden gedekt. Wij stellen u voor € 80.000 over te hevelen naar 2024 door deze toe te voegen aan de reserve overlopende verplichtingen.
B. Verrekening restant resultaat
Onttrekking Inzet Coördinatie Vrijwilligers Vluchtelingen Ede (CVVE) (Programma 3) € 112.000
Bij de Programmabegroting 2024-2027 is in de actualisatie voor het jaar 2023 opgenomen om de kosten voor Inzet Coördinatie Vrijwilligers Vluchtelingen Ede (CVVE) te dekken vanuit de reserve Opvang en begeleiding specifieke doelgroepen. Omdat de raad bij de programmabegroting geen specifiek besluit neemt over de actualisatie van het lopende jaar en daarmee de begroting niet wordt gewijzigd, dient de onttrekking aan de reserve bij de programmarekening specifiek voorgelegd te worden aan de raad . De gemaakte kosten voor de inzet van CVVE zijn als nadeel verantwoord op programma 3 Individuele ondersteuning. Wij stellen u voor € 112.000 te onttrekken aan de Reserve Opvang en begeleiding specifieke doelgroepen.
Onttrekking Algemene Reserve € 1.379.693
Voorgesteld wordt om een bedrag van € 1.379.693 te onttrekken aan de Algemene Reserve.